• [1]
    Een digital twin is een virtuele kopie van een fysiek object, systeem of proces. Het is een digitaal model dat continu wordt bijgewerkt met real-time data van sensoren of andere bronnen, zodat het gedrag, de prestaties en de status van het echte object nauwkeurig worden weerspiegeld. terug ↩

  • [2]
    Hem betekent letterlijk ‘steeg’ of ‘doorgang’ in het Vietnamees. Het verwijst naar een fijnmazig netwerk van kleine zijstraten die aftakken van grotere hoofdwegen. Ze leiden naar woonhuizen, marktkraampjes, eetstalletjes, cafés, guesthouses en zelfs mini-tempeltjes. Vaak is een hem te smal voor auto’s; je komt er vooral voetgangers en brommers tegen. terug ↩

  • [3]
    De WHO heeft voor industriegeluid geen richtwaarden geadviseerd, in tegenstelling tot bijvoorbeeld voor wegverkeer, railverkeer en luchtvaart. Omdat industriegeluid sterk afhankelijk is van de locatie en het type bedrijvigheid is het lastig om een uniforme richtwaarde te definiëren. terug ↩

  • [4]
    Overigens hebben ook andere factoren – zichtbaarheid, impact op het landschap of houding ten opzichte van windenergie – invloed op de klachten (Van Kamp & Van den Berg 2021). Dit maakt duidelijk dat een omgeving zelden of nooit met slechts één zintuig wordt waargenomen. terug ↩

  • [5]
    Deze receptoren bevinden zich in spieren, pezen en gewrichten, en direct onder de huid. De drempelwaarde voor deze vorm van waarneming ligt ongeveer 20 tot 30 dB hoger dan geluiden die in het hoorbare bereik liggen. De waarneembaarheid hangt af van de geluidsdruk en de lengte van blootstelling aan dit geluid. terug ↩

  • [6]
    Ook op politiek/bestuurlijk niveau is er nog weinig aandacht voor geluidskwaliteit wat van invloed is op wat er op uitvoeringsniveau gebeurt. terug ↩

  • [7]
    Een ander voorbeeld is het Sonified Urban Masterplan (SUM) waarin meer nadruk ligt op het temporele aspect bij stadsplanning; daarmee verschuift de aandacht ook iets meer van het visuele naar het auditieve. Zowel ruimtelijke compositie als temporele connecties bepalen het gedrag (beweging, activiteiten) van mensen in een gebied (Adhitya en Kuuskankare 2011). terug ↩

  • [8]
    Zie onder andere WHO Environmental Noise Guidelines for the European Region, maar ook Netherlands noise fact sheet 2021 of Noise EURO. terug ↩

  • [9]
    Sinds 2009 is het geluid van de sirenes iets lager zodat het beter hoorbaar is geworden voor ouderen. terug ↩

  • [10]
    Bekende geluiden kunnen een gevoel van geborgenheid geven – je maakt deel uit van een gemeenschap (Waldock 2012). Verwachtingspatronen die niet uitkomen, leiden daarentegen eerder tot onzekerheid en een gevoel van onveiligheid. terug ↩

  • [11]
    Of dit ook daadwerkelijk tot een significante daling van de geluidsoverlast zal leiden, is op dit moment evenwel nog niet bekend. terug ↩

  • [12]
    De toevoeging dat het om geluid gaat dat door mensen wordt geproduceerd is cruciaal hier. Over natuurlijke geluiden hebben we over het algemeen ook weinig controle maar hoewel soms onaangenaam accepteren we ze gemakkelijker. terug ↩

  • [13]
    Iets vergelijkbaars geldt voor geluid van militaire terreinen, oefeningen, vliegvelden of radarsystemen: de ene luisteraar ‘hoort’ bescherming en afschrikking, de andere ‘hoort’ oorlog, verdriet, ellende en vernietiging. terug ↩

  • [14]
    Dat een kosten-batenanalyse afhangt van het decibelniveau laat veel aspecten van geluid en geluidsoverlast onbesproken. terug ↩

  • [15]
    Onderzoek in Genève heeft aangetoond dat geluid een negatief effect heeft op de huurprijzen van tussen de 0,7 en 1% per dB (Baranzini en Ramirez 2005: 633-646). terug ↩

  • [16]
    Technieken die toegepast kunnen worden zijn het verlagen of verhogen van reeds aanwezige tonaliteiten, filteren, de tijdsduur van een toon verkorten of verlengen, granular synthesis, de ruimtelijkheid van het geluid veranderen (panning), ritmische aanpassingen, het laten klinken van de plaatsgebonden geluiden op een onverwacht moment.
    Bloomberg’s Europese hoofdkantoor in London zet een electroakoestisch systeem in om geluid op te nemen, het digitaal te veranderen, en dan terug te Zenden. Geluid kan dus in realtime veranderd worden, bijvoorbeeld door reverb toe te voegen of de decay aan te passen. Dit principe kan ook op grotere schaal toegepast worden (Madden 2021). terug ↩

  • [17]
    Dat planningsprocessen nog steeds uitgaan van het strikte onderscheid tussen stad en platteland, is onder andere te merken bij de discussie over woningbouw: het is óf stedelijke verdichting, óf bouwen in het groen – een tussenweg lijkt er niet te zijn. terug ↩

  • [18]
    Dat planningsprocessen nog steeds uitgaan van het strikte onderscheid tussen stad en platteland, is onder andere te merken bij de discussie over woningbouw: het is óf stedelijke verdichting, óf bouwen in het groen – een tussenweg lijkt er niet te zijn. terug ↩

  • [19]
    Dat planningsprocessen nog steeds uitgaan van het strikte onderscheid tussen stad en platteland, is onder andere te merken bij de discussie over woningbouw: het is óf stedelijke verdichting, óf bouwen in het groen – een tussenweg lijkt er niet te zijn. terug ↩

  • [20]
    Waarschijnlijk wordt de muziek in MP3-formaat afgespeeld, wat in combinatie met kleine speakers alleen hogere frequenties laat horen. Het is bijna een verademing wanneer er even geen muziek klinkt, ook omdat het geluidsvolume tamelijk hoog is. terug ↩

  • [21]
    Grotere of betere speakers zouden een breder frequentiespectrum kunnen laten horen. Of er zou een subwoofer bijgeplaatst kunnen worden. terug ↩

    test